BIODANZAREIZEN
DANS, REIS EN LEEF !!
VEM, VAMOS EMBORA!
Deze Braziliaanse gezongen woorden hoor ik en meteen voel ik me aangespoord door deze serene marsmuziek. ‘Wandelend en zingend in de maat van de muziek’. En als terugkerend refrein: ‘Kom, we gaan!’ Wacht niet.
Luister naar dit lied, dat niet alleen bij mij iets oproept, maar bij miljoenen Brazilianen. Lees de vertaling en de uitleg over het ontstaan en het gebruik er van. Laat je inspireren door dit nog altijd actuele lijflied.
Nog niet zo lang geleden, van ’64 tot ’85, was Brazilië een dictatuur, met militairen aan de macht, zoals in meerdere landen in Latijns Amerika in die tijd. In 1979 schreef Geraldo Vandré het strijdlied ‘Caminhando e cantando’ (wandelend en zingend). Dat zijn de eerste woorden van het bekende lied, dat officieel aangeduid wordt met de titel ‘Pra não dizer que não falei das flores.’
Het lied is een oproep om niet stil te zitten en af te wachten. ‘Organiseer je, ga de confrontatie aan.’ ‘Laat je niet de mond snoeren door een autoritair en dictatoriaal regime’. ‘Kom in beweging! En wel nu.’
Vanaf de tachtiger jaren werd dit lied vaak gezongen in de Kerkelijke Basisgemeenschappen (CEB’s), in gebeds- een erediensten en bij bijeenkomsten. Het werd het lijflied, vooral van jongeren. Tot op de dag van vandaag is het een van de bekendste liederen van de Braziliaanse Volksmuziek (MPB). Het staat al jaren in de Top Tien.
In 1988 kwam ik voor het eerst in Brazilië. In de kringen waar ik verkeerde, hoorde ik het lied veel. Het eerste couplet en het refrein kende ik al gauw uit mijn hoofd. Het was de tijd waarin Lula, als voorman van de protestbeweging, zich voor het eerst kandidaat stelde voor het presidentschap. Het was de tijd van de basisgemeenschappen en de bevrijdingstheologie.
Mijn eerste contacten in Brazilië werden in dit milieu gelegd. Zij zijn voor mij nog steeds vrienden voor het leven, vrienden voor altijd, ‘amigos para sempre’. Mijn vrienden in Brazilië zeggen unaniem dat dit lied hét symbool is van de weerstand en oppositie tegen de machthebbers.
We dragen vriendschapsringen. Ringetjes gemaakt van de harde bast van kleine kokosnootjes uit het Amazonewoud. Naast het lijflied ‘Caminhando e cantando’ staan deze vriendschapsringen symbool voor de solidariteit met de armen en inheemsen. Zowel lied als ring verbinden ons.
Het meer dan veertig jaar oude lied heeft niets aan actualiteit verloren. Niet in Brazilië, waar de ex-militair Bolsonaro het pas nog in de verkiezingsstrijd opnam tegen de voormalige vakbondsleider Lula. En niet in Europa, waar Rusland onder leiding van Poetin de wapens heeft opgenomen tegen Oekraïne. In Nederland en België hebben we ook protestliederen, oude en nieuwe.
Mij spreekt het lied ‘Caminhando en cantando’ niet alleen om politieke redenen aan. Ik hoor het ook als een oproep aan mezelf om in beweging te komen en te blijven. Ik zou de eerste woorden van dit lied willen veranderen in ‘Caminhando e dançando’. ‘Wandelend en dansend in de maat van de muziek zijn we allemaal gelijk.’ ‘Kom’, zeg ik tegen mezelf ‘waar wacht ik nog op. Nu is het moment. Aarzel niet.’ Wandel nu. Dans nu. Leef nu. Reis nu.
Normaal ben ik traag, en stijf. Ik moet mezelf porren en kietelen om op gang te komen. Daarom is dit lijflied – letterlijk – mij op ’t lijf geschreven. Het voorbije jaar heb ik veel gewandeld en gedanst. Zodra en zolang ik kan, wandel ik en dans ik. ‘Kom, we gaan. Want wachten is niet weten.’ Het hart boven het verstand.
Braziliaans lied van Geraldo Vandré
Wandelend en zingend, in de maat van de muziek
zijn we allemaal gelijk, arm in arm of niet
op school, op straat, op het land, tussen de constructies
wandelend en zingend, in de maat van de muziek.
Kom, we gaan, want wachten is niet weten, zegt het lied
misschien is nu het moment, wacht daarom niet tot het geschiedt.
Er zijn gewapende soldaten, geliefd of niet
bijna allemaal verloren, met wapens in de hand
in de kazernes wordt hen een oude les geleerd
sterven voor het vaderland en leven zonder nadenken
Kom, we gaan, want wachten is niet weten, zegt het lied
misschien is nu het moment, wacht daarom niet tot het geschiedt.
Met de geliefden in gedachten en bloemen op de grond
met de zekerheid voor je en de geschiedenis in de hand
wandelend en zingend, in de maat van de muziek
op die manier leer je een nieuwe les
Kom, we gaan, want wachten is niet weten, zegt het lied
misschien is nu het moment, wacht daarom niet tot het geschiedt.
13-01-2023